Yanığa İlk Müdahale Nedir ve Nasıl Yapılır?

Günlük yaşamımızda çeşitli kazalarla karşılaşabiliriz. Bu kazaların en önemlilerinden biri de yanıklardır. Yanık oluştuğunda yapılacak işlemler büyük önem taşır. Doğru ilk müdahale, yanıkların sonucunda kalıcı hasarları önlemeye yardımcı olabilir. Yanıklar, farklı nedenlerle ve farklı derecelerde meydana gelebilir. Yanıklar, ısı, kimyasal maddeler, elektrik çarpması gibi çeşitli etkenler sonucunda cilt ve cilt altı dokularda oluşan yaralanmalardır.

Cilt birçok işlevi bir arada içerir; enfeksiyonlara karşı set görevi görür, deri altındaki organların güvenliğini sağlar, vücut sıcaklığının korunmasını sağlar, sıcak, soğuk, ağrı ve dokunma duyularını hisseder. Ayrıca vücut içindeki zararlı maddelerin dışarı atılmasına yardımcı olur. Yanıklar, organizmanın ateş, buhar, sıcak cisimler gibi etkenlerle karşılaşması sonucu meydana gelen doku zedelenmeleridir. Zedelenmenin derecesini belirlemek için yanığın derinliği, vücut yüzeyinin ne kadarının etkilendiği ve yanık alanın yeri göz önünde bulundurulmalıdır.

Yanık dereceleri şu şekildedir:

Yanığın ilk müdahalesi şu şekilde yapılmalıdır:

Birinci dereceden yanıklar genellikle 48 saat içinde kendiliğinden iyileşir; bu sürenin sonunda kızarıklık ve ağrı devam ediyorsa bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Kısmi kat yanıklarda yanık alanı soğuk suyla ıslatmak veya soğuk su dolu bir kapta bekletmek iyi olur. Kol ve bacaklarda yanık varsa, yanık bölgeyi kalp hizasının üzerinde tutmak gerekir. Yaralının üzerinde aksesuar, giysi ve diğer takıları çıkartmak önemlidir. Deri üzerine dökülmüş olan yağ, gaz gibi yabancı maddeler dikkatlice temizlenmelidir. Yanık bölge temiz bir bezle kapatılmalıdır. Tam kat yanıklarda yaralıyı güvenli bir mekana taşıyıp yanık alanını soğuttuktan sonra en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.

Yanıklar ciddi yaralanmalar olup, doğru müdahale ve hızlı tıbbi yardım gerektirir. Yanık ile karşılaştığınızda bu yönergeleri takip ederek yaralının iyileşme sürecine katkıda bulunabilirsiniz.